Τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που συμβαίνουν όταν η παροχή αίματος στον εγκέφαλο διακόπτεται. Αυτή η διακοπή σημαίνει ότι ο εγκέφαλος δεν λαμβάνει το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται, και τα εγκεφαλικά κύτταρα αρχίζουν να πεθαίνουν πολύ γρήγορα.

Τι ακριβώς συμβαίνει;

Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι εγκεφαλικών:

• Ισχαιμικό εγκεφαλικό: Είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος. Προκαλείται από ένα φραγμένο αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο. Το φράξιμο αυτό μπορεί να οφείλεται σε έναν θρόμβο αίματος που σχηματίζεται εκεί (θρόμβωση) ή σε έναν θρόμβο που ταξιδεύει από αλλού στο σώμα και σφηνώνει σε ένα αγγείο του εγκεφάλου (έμβολο).
• Αιμορραγικό εγκεφαλικό: Συμβαίνει όταν ένα αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο σπάσει και προκαλέσει αιμορραγία μέσα στον εγκεφαλικό ιστό.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού, όπως:

• Υψηλή πίεση (υπέρταση): Είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου.
• Κάπνισμα: Βλάπτει τα αγγεία και αυξάνει τον κίνδυνο για θρόμβους.
• Υψηλή χοληστερίνη: Μπορεί να οδηγήσει σε στένωση των αγγείων.
• Διαβήτης: Αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα στα αγγεία.
• Προβλήματα στην καρδιά: Κάποιες καρδιακές παθήσεις αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων, π.χ. η κολπική μαρμαρυγή
• Παχυσαρκία: Συνδέεται με άλλους παράγοντες κινδύνο όπως η αυξημένη χοληστερίνη, το μεταβολικό σύνδρομο κ.ά.
• Οικογενειακό ιστορικό: Αν υπάρχουν περιστατικά εγκεφαλικού στην οικογένεια, ο κίνδυνος αυξάνεται, ιδίως αν αυτό έχει συμβεί σε ηλικία μικρότερη
• Ηλικία: Ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία.
• Κακή διατροφή: Η κατανάλωση πολλών λιπαρών και χοληστερίνης αυξάνει τον κίνδυνο.
• Έλλειψη άσκησης: Η καθιστική ζωή αυξάνει τον κίνδυνο.

Πώς καταλαβαίνουμε ότι κάποιος παθαίνει εγκεφαλικό;

Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται ξαφνικά:

• Μούδιασμα ή αδυναμία στο πρόσωπο, το χέρι ή το πόδι, συνήθως στη μια πλευρά του σώματος.
• Δυσκολία στην ομιλία ή στην κατανόηση των άλλων.
• Ξαφνική θολή όραση ή τύφλωση στο ένα ή και στα δύο μάτια.
• Δυσκολία στο περπάτημα, ζαλάδα, απώλεια ισορροπίας.
• Ξαφνικός και πολύ δυνατός πονοκέφαλος χωρίς προφανή λόγο.

Για να προστατευτούμε;

Η πρόληψη είναι το κλειδί:

• Να ελέγχουμε την πίεσή μας τακτικά.
• Να μην καπνίζουμε.
• Να τρώμε υγιεινά: Φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και λίγα λιπαρά.
• Να ασκούμαστε τακτικά.
• Να διατηρούμε ένα υγιές βάρος.
• Να ελέγχουμε τη χοληστερίνη και το σάκχαρο στο αίμα.
• Ο γιατρός μπορεί να συστήσει φάρμακα για την πρόληψη θρόμβων, αν χρειάζεται.

Πώς αντιμετωπίζεται ένα εγκεφαλικό;

Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος του εγκεφαλικού:

• Ισχαιμικό εγκεφαλικό: Μπορεί να αντιμετωπιστεί με φάρμακα που διαλύουν τον θρόμβο (θρομβολυτικά) ή με αφαίρεση του θρόμβου με ειδική συσκευή (θρομβεκτομή). Αυτές οι θεραπείες είναι πιο αποτελεσματικές αν γίνουν γρήγορα.
• Αιμορραγικό εγκεφαλικό: Η θεραπεία εστιάζεται στον έλεγχο της αιμορραγίας και μπορεί να χρειαστεί και χειρουργείο.

Μετά το εγκεφαλικό, η αποκατάσταση είναι σημαντική για να βοηθήσει τον ασθενή να ανακτήσει τις χαμένες του λειτουργίες.